Những ngôi sao liên tục sinh ra và chết đi. Trong Dải Ngân hà của chúng ta, có bao nhiêu ngôi sao đã chết đi mỗi năm?

Khi bạn nhìn lên bầu trời đêm, bạn sẽ thấy các chòm sao giống như những gì mà người Hy Lạp cổ đại từng trông thấy. Tuy nhiên, trên thực tế, những ngôi sao mới liên tục được sinh ra và những ngôi sao khác chết đi. Đó cũng là định mệnh của Mặt trời chúng ta trong khoảng 5 tỷ năm nữa. Bầu trời đêm thay đổi nhanh chóng như thế nào và trong thiên hà của chúng ta - Dải Ngân hà, có bao nhiêu ngôi sao chết đi mỗi năm?

Theo James De Buizer, nhà nghiên cứu tại Viện Tìm kiếm Trí thông minh ngoài Trái Đất (SETI) điều này rất phức tạp.

Ảnh minh họa: Getty.

Đầu tiên, cần phải làm rõ một ngôi sao chết đi tức là gì. Những ngôi sao là các quả cầu khí nóng khổng lồ được duy trì bởi phản ứng tổng hợp hạt nhân chuyển hydro thành heli ở trong lõi. Các ngôi sao chết đi khi phản ứng tổng hợp hạt nhân dừng lại. Có 2 cách khiến điều này xảy ra và cách thức một ngôi sao chết đi phụ thuộc vào khối lượng của nó.

Với những ngôi sao có khối lượng nhỏ, phản ứng tổng hợp hạt nhân kết thúc khi tất cả hydro trong lõi ngôi sao được chuyển thành heli. Không có nhiệt và áp suất phản ứng tổng hợp ra bên ngoài, ngôi sao sẽ tự sụp đổ. Trong quá trình sụp xuống này, áp suất lõi trở nên mạnh đến mức lượng heli còn lại bắt đầu hợp nhất thành carbon và giải phóng năng lượng. Bầu khí quyển bên ngoài của ngôi sao phồng lên và chuyển sang màu đỏ để tạo ra thứ gọi là một khối cầu đỏ khổng lồ.

Cuối cùng, ngôi sao thoát khỏi bầu khí quyển phồng lên này, để lại đằng sau một vật thể dày đặc được gọi là sao lùn trắng. Khoảng 97% ngôi sao trong Dải Ngân hà, bao gồm cả Mặt trời có số phận trở thành những ngôi sao lùn trắng, ông De Buizer nói.

Các nhà thiên văn học có thể nhìn thấy các sao lùn trắng vì chúng phát ra tín hiệu ánh sáng độc đáo. Họ sử dụng thông tin này, cộng với tốc độ hình thành sao và tổng số sao, để tính ra có bao nhiêu ngôi sao chết đi mỗi năm. Người ta ước tính rằng cứ hai năm lại có một sao lùn trắng hình thành, nhà nghiên cứu De Buizer nói.

Những ngôi sao có khối lượng gấp 8 lần Mặt trời sẽ có một cái chết khác. Những ngôi sao khổng lồ này chỉ chiếm khoảng 3% số sao của Dải Ngân hà nhưng tác động của chúng rất ấn tượng.

Eric Borowski, nghiên cứu sinh vật lý thiên văn tại Đại học bang Louisiana, cho biết: “Đây là những sự kiện thực sự dữ dội và đầy năng lượng mà tôi nghĩ một số người có thể mô tả là cái chết”.

Borowski cho biết loại sao này kết hợp các nguyên tố ngày càng nặng hơn trong lõi của nó, cuối cùng trở nên nặng đến mức nó không thể tự chống lại lực hấp dẫn. Kết quả là một vụ nổ lớn hay còn được gọi là vụ nổ siêu tân tinh xảy ra. Theo NASA, lõi của ngôi sao tồn tại dưới dạng sao neutron hoặc lỗ đen.

Lần quan sát cuối cùng được ghi lại về vụ nổ siêu tân tinh trong Dải Ngân hà là vào năm 1604, tuy nhiên các nhà thiên văn học ước tính rằng vụ nổ siêu tân tình thường xảy ra một hoặc hai lần một thế kỷ trong thiên hà.

Vậy tại sao đã hơn 400 năm trôi qua chúng ta chưa quan sát được gì kể từ khi vụ nổ này được phát hiện trong thiên hà của chúng ta? Trên thực tế, các ước tính của các nhà thiên văn học rất phức tạp bởi hình dạng của Dải Ngân hà và các đám mây khí và bụi dày đặc.

Nhà khoa học De Buizer nói: “Có thể có siêu tân tinh phát nổ ở phía bên kia trung tâm thiên hà nhưng có quá nhiều thứ ở giữa nên chúng ta không thể nhìn thấy chúng”.

Tổng cộng, với một sao lùn trắng hình thành cứ sau 2 năm hoặc lâu hơn, cộng với một vài vụ nổ siêu tân tinh xảy ra cứ sau 100 năm một lần thì có tổng cộng gần 53 ngôi sao chết đi mỗi thế kỷ trong Dải Ngân hà hoặc 1 ngôi sao cứ sau 1,9 năm.

Nhà nghiên cứu De Buizer cho biết, hiểu được các giai đoạn qua đời của các ngôi sao là cách các nhà thiên văn học ghép nối các vòng đời của chúng lại với nhau.

Cập nhật: 15/06/2024 VOV
Video minh họa: VTKN

CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT

Sự đảo cực địa từ Trái đất và hệ quả trong tương lai

Sự đảo cực địa từ Trái đất là hiện tượng các vị trí cực Bắc và cực Nam địa từ đổi chỗ cho nhau. Đây là một sự kiện tự nhiên đã xảy ra nhiều lần trong lịch sử Trái đất. Lần đảo cực gần đây nhất xảy ra cách đây khoảng 780.000 năm.

Tìm hiểu cỗ máy quang khắc EUV 150 triệu USD thống trị ngành bán dẫn toàn cầu

Máy quang khắc EUV (còn được gọi là máy quang khắc cực tím cực kỳ) là một loại máy được sử dụng để tạo ra các mạch tích hợp (IC) có kích thước nhỏ hơn bao giờ hết. Máy sử dụng tia cực tím cực kỳ có bước sóng ngắn để in các mẫu lên tấm wafer silicon, là vật liệu cơ bản để tạo ra chip máy tính.

Ngôi sao bí ẩn nhấp nháy suốt 35 năm trong vũ trụ (GPM J1839-10)

Một thiên thể giấu mặt liên tục phóng các luồng sóng vô tuyến về hướng trái đất với tần suất mỗi 22 phút/lần và trong hơn 30 năm. Các nhà khoa học đến nay vẫn chưa có lời giải cho hiện tượng này.

Khám phá Vành đai Kuiper nằm ngoài quỹ đạo của Sao Hải Vương

Vành đai Kuiper là một vùng đĩa hình elip nằm ngoài quỹ đạo của Sao Hải Vương. Nó được tạo thành từ các vật thể băng giá, bao gồm các hành tinh lùn, sao chổi và các tiểu hành tinh. Được phát hiện vào năm 1930, Vành đai Kuiper được cho là nơi lưu giữ các vật thể còn sót lại từ sự hình thành của hệ…

Tìm hiểu công nghệ sản xuất tàu ngầm

Tàu ngầm là những cỗ máy phức tạp và mạnh mẽ đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo an ninh chủ quyền của các quốc gia có đường biên giới trên biển.

PHÂN TÍCH KHOA HỌC

Hành trình khám phá miền đất hứa Sao Hỏa

Hình ảnh Sao Hỏa dưới tia cực tím quả thực là một điều kỳ diệu. Khác với ánh sáng khả kiến mà mắt thường nhìn thấy, tia cực tím cho ta thấy một góc nhìn hoàn toàn mới về hành tinh đỏ này. Bầu khí quyển Sao Hỏa trở nên sống động với những mảng màu rực rỡ, hé lộ những bí ẩn về cấu tạo và hoạt động của…

Hành trình tìm kiếm hành tinh mới cho loài người trong tương lai

Tìm kiếm hành tinh mới là một nhiệm vụ quan trọng cho sự sống còn của loài người. Trái Đất là ngôi nhà duy nhất của chúng ta, nhưng nó đang phải đối mặt với nhiều mối đe dọa, bao gồm biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và thiên tai.

Khám phá các vụ nổ siêu tân tinh và ngôi sao Betelgeuse

Siêu tân tinh là những vụ nổ dữ dội xảy ra khi một ngôi sao lớn hết nhiên liệu. Vụ nổ có thể sáng hơn toàn bộ thiên hà của nó trong một thời gian ngắn. Siêu tân tinh có thể có tác động lớn đến môi trường xung quanh. Sóng xung kích từ vụ nổ có thể phá hủy các ngôi sao và hành tinh gần đó.

Sứ mệnh Artemis cụ thể là gì ?

Chương trình Artemis là một nỗ lực do NASA dẫn đầu nhằm đưa con người quay trở lại Mặt trăng vào năm 2025. Chương trình được đặt theo tên của nữ thần Hy Lạp Artemis, em gái của Apollo. Apollo là chương trình đã đưa con người lên Mặt trăng lần đầu tiên vào những năm 1960.

Điều gì xảy ra trước Vụ nổ lớn Big Bang?

Vụ nổ Lớn Big Bang là lý thuyết khoa học phổ biến nhất về sự khởi đầu của vũ trụ. Tuy nhiên, lý thuyết này không giải thích được điều gì xảy ra trước thời điểm Big Bang.

NỘI DUNG KHÁC

Bí ẩn cực quang trên Sao Hải Vương – Khi James Webb soi rọi góc tối xa nhất Hệ Mặt Trời

Với khả năng nhìn xuyên tầng khí quyển bằng tia hồng ngoại, kính viễn vọng không gian James Webb đã…

Bí mật về dạng sống ngoài vũ trụ, có thể được hình thành từ Silicon thay vì Carbon

Tác giả nổi tiếng của cuốn Định luật Robot, nhà văn khoa học viễn tưởng Isaac Asimov, đã mô tả một…

Trái đất có thể đang ở bên trong một hố đen vũ trụ

Ý tưởng Trái đất nằm bên trong một hố đen vũ trụ là một chủ đề khoa học viễn tưởng hấp dẫn, nhưng…

Oumuamua – Vật thể liên sao của người ngoài hành tinh đã quay trở lại !?

Oumuamua là một vật thể liên sao được phát hiện vào tháng 10 năm 2017. Nó là vật thể đầu tiên được…

Vật chất tối và năng lượng tối là gì?

Vật chất tối và năng lượng tối là hai thành phần bí ẩn chiếm phần lớn vũ trụ của chúng ta, nhưng…

Giả thuyết về sự sống ngoài trái đất dựa trên Amoniac

Amoniac (NH3) là một hợp chất hóa học có thể được tìm thấy trên Trái đất và trong vũ trụ. Nó là một…

Khám phá Vành đai Kuiper nằm ngoài quỹ đạo của Sao Hải Vương

Vành đai Kuiper là một vùng đĩa hình elip nằm ngoài quỹ đạo của Sao Hải Vương. Nó được tạo thành từ…

Earendel – Ngôi sao “bình minh” hé lộ bí ẩn vũ trụ sơ khai

Earendel, với biệt danh "ngôi sao bình minh" trong tiếng Anh cổ, đã tạo nên tiếng vang lớn trong…

Giới hạn cuối của chip bán dẫn và cuộc cách mạng “Máy tính lượng tử”

Máy tính lượng tử là một công nghệ đầy tiềm năng có thể mang lại nhiều lợi ích cho con người. Tuy…

Bằng chứng về sự sống trong Hệ sao Trappist-1 cách chúng ta 40 năm ánh sáng

Hệ sao Trappist-1 là một hệ sao có bảy hành tinh có kích thước tương tự Trái Đất, nằm cách Trái Đất…

Hố đen Gaia BH3 – Bí ẩn khổng lồ gần Trái đất

Gaia BH3 là một hệ sao nhị phân nằm cách Trái đất khoảng 1.926 năm ánh sáng trong chòm sao Đại Bàng.…

Tương lai của nền văn minh nhân loại

Tương lai của nền văn minh nhân loại là một chủ đề phức tạp và đầy thách thức để dự đoán. Tuy nhiên,…

Bí ẩn về mặt trăng Ganymede của sao Mộc

Ganymede là vệ tinh tự nhiên lớn nhất của Sao Mộc và cũng là vệ tinh lớn nhất trong Hệ Mặt Trời. Nó…

Nghịch lý Fermi, sự sống ngoài trái đất đang ở đâu !?

Nghịch lý Fermi đặt ra câu hỏi: "Tại sao với vũ trụ rộng lớn và nhiều khả năng tồn tại sự sống,…

Tìm hiểu công nghệ sản xuất tàu ngầm

Tàu ngầm là những cỗ máy phức tạp và mạnh mẽ đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo an ninh chủ quyền…

Sự thật về điểm kỳ dị của HỐ ĐEN – có thể là vòng lặp vô hạn chứ không phải điểm có mật đô vô…

Điểm kỳ dị là một khái niệm vô cùng thú vị và đầy bí ẩn trong lĩnh vực vật lý thiên văn, đặc biệt là…

Kính thiên văn vũ trụ James Webb – Kẻ phá hoại các giả thuyết về bình minh của vũ trụ

Kính thiên văn vũ trụ James Webb (JWST) được phóng vào tháng 12 năm 2021 và bắt đầu hoạt động vào…

Bí ẩn về hành tinh thứ 9 trong Hệ Mặt trời

Hành tinh thứ 9 là một hành tinh được các nhà khoa học giả thuyết tồn tại trong Hệ Mặt Trời.

Khi chúng ta đạt đến tốc độ ánh sáng

Hiện tại, con người chưa thể đạt đến tốc độ ánh sáng do những hạn chế về công nghệ và năng lượng.…

Chúng ta có đơn độc trong vũ trụ này?

Câu hỏi liệu chúng ta có đơn độc trong vũ trụ hay không là một câu hỏi đã thu hút trí tò mò của con…